Για δεκαετίες, από παιδί και έφηβος, μέχρι και την πρώτη ανδρική μου ηλικία, έζησα για καλά το «τραμ», το παλιό «τραμ» της Αθήνας, τα πράσινα «τραμ», εκείνα με τις «ρεμούλκες» αλλά και τα μονοβάγονα και τα μεγάλα, πιο σύγχρονα κίτρινα «τραμς» με τους δύο εισπράκτορες.
Έζησα τους τροχιόδρομους (αυτό ήταν το ελληνικό όνομα των «τραμς» στην καθαρεύουσα βέβαια) και επίσης έζησα τους «τραμβαγέρηδες», τους τροχιοδρομικούς υπαλλήλους δηλαδή, τους οδηγοιύς, τους εισπράκτορες και τους ελεγκτές (επιθεωρητές τους λέγαμε τότε) με τις κιτρινοχακί στολές και τα πηλήκια και ακόμη γνώρισα από κοντά το μεγάλο αμαξοστάσιο των «τραμς», στο κέντρο της Καλλιθέας κοντά στη γειτονιά μου.
Έζησα το «τραμ» σαν παιδί και σαν μαθητής του γυμνασίου, καβαλώντας το, κρεμασμένος στις πόρτες του ή… καλοκαθισμένος στον πίσω προφυλαχτήρα, με κίνδυνο θανάσιμο.Το έζησα τραβώντας τους «τρολέδες», μαζί με τα άλλα παιδιά και ακινητοποιώντας το για πλάκα!
Επακολουθούσε κυνηγητό από τους «τραμβαγέρηδες» και οργή των αγανακτισμένων επιβατών που καθυστερούσαν στο ταξίδι τους και στις δουλειές τους.
Αυτά, στα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια.
Όταν μεγάλος πλέον, έζησα την κατάργηση του «τραμ», από τον Κων/νο Καραμανλή ως υπουργό Μεταφορών, με το ξήλωμα των σιδηροτροχιών, εν μία νυκτί, από τα μεσάνυχτα μέχρι να φέξει, για να μην καταφέρει το πρωί η «ΠΑΟΥΕΡ» (Η.Ε.Μ. : Ηλεκτρική Εταιρία Μεταφορών ήταν η ελληνική της ονομασία) να ανανεώσει τη σύμβαση της για μερικές δεκαετίες ακόμη, πανηγύρισα με όλους τους Αθηναίους.
Επί τέλους, είχαμε απαλλαγή από την «κατάρα τραμ» που προσέφερε μεν συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση για δεκαετίες, αλλά ταυτόχρονα προκαλούσε ενοχλήσεις και κυκλοφοριακά προβλήματα, τα οποία σε κάποιο μέτρο αντιμετωπίσθηκαν αργότερα με τα ευέλικτα λεωφορεία και τα «τρόλεϋ» που δεν ήταν «αιχμάλωτα» των σιδηροτροχιών.
Γλύτωσαν τότε οι Αθηναίοι, χάρις στην αποφασιστικότητα και στην έγκαιρη ενέργεια του Κων/νου Καραμανλή που, δεν είχε ενημερώσει ούτε την κυβέρνηση για τις προθέσεις του ούτε τον πρωθυπουργό της χώρας. Γλύτωσαν από τους απαίσιους θορύβους των «τραμς», τα σεισμικά τραντάγματα που έτριζαν τα τζάμια των σπιτιών, τις ακινητοποιήσεις και τις ταλαιπωρίες όταν υπήρχε διακοπή ρεύματος ή χάλαγε ένα βαγόνι και προκαλούσε τεράστιες ουρές στις ράγες και πολλά άλλα.
Γλύτωσαν επίσης από τις συμφορήσεις της κυκλοφορίας, υπεύθυνα για τις οποίες ήταν τα «τραμς», αν και η κίνηση στην Αθήνα εκείνη την εποχή, ήταν περιορισμένη.
Δυστυχώς, μερικές δεκαετίες αργότερα, κάποιοι που για ποιους λόγους ακριβώς δεν γνωρίζω αλλά υποψιάζομαι, άρχισαν και πάλι να μιλούν για «τραμ», που, δήθεν, θα εξυπηρετούσε το επιβατικό κοινό και θα ελάφρυνε (αν είναι δυνατόν) την κυκλοφορία, γιατί δεν θα εξέπεμπε καυσαέρια και, γενικώς, θα αποτελούσε ένα σύγχρονο μεταφορικό μέσον.
Πολλοί που δεν είχαν γνωρίσει το αλήστου μνήμης Αθηναϊκό «τραμ», τάχθηκαν υπέρ της άποψης της επανόδου του τροχιόδρομου στην πρωτεύουσα και μάλιστα, υπέρ αυτής της άποψης «παρέσυραν» τον αείμνηστο δήμαρχο Αθηναίων, τον άξιο και αξέχαστο Αντώνη Τρίτση που, χωρίς αμφιβολία, δεν είχε γνωρίσει τα… ευεργετήματα του παλιού «τραμ».
Έτσι, παρά τις αντιδράσεις, ημών των γνωριζόντων, το «τραμ» έσκασε και πάλι μύτη, μετά από πολυδάπανες προεργασίες, έργα υποδομών, στρώσιμο σιδηροτροχιών, άπλωμα ηλεκτροφόρων συρμάτων κλπ.
Βέβαια, το νέο τραμ ελάχιστες ομοιότητας έχει με το παλιό, κυρίως προκαλεί πολύ λιγότερο θόρυβο, είναι κομψό, άνετο και δεν αποτελεί παραφωνία και ανορθογραφία στην πόλη.
Ακόμη, μπορούμε να πούμε ότι προσφέρει εξυπηρέτηση σε ορισμένους πολίτες που για πολλούς και διάφορους λόγους είχαν δυσκολίες με τα άλλα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Αλλά :
· Από το 2004, κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, που άρχισε να κυκλοφορεί, έχει δημιουργήσει συσσωρευμένες ζημιές 117,4 εκατομμυρίων ευρώ.
· Το κόστος μισθοδοσίας του προσωπικού του είναι διπλάσιο από τα συνολικά του έσοδα και τριπλάσιο από τον κύκλο εργασιών του! Πρόκειται με άλλα λόγια για μια ακόμη ελλειμματική επιχείρηση που προκαλεί αιμορραγία στον κρατικό προϋπολογισμό και τρώει τις σάρκες μας.
· Η δημιουργία του είχε προϋπολογισθεί σε 346 εκατομμύρια ευρώ και τελικώς, παρουσίασε υπέρβαση κατά 60 εκατομμύρια ευρώ!!
· Η επέκταση του «τραμ» στον Πειραιά, πάγωσε, λόγω προσφυγών στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Μακάρι, τελικώς να σωθεί ο Πειραιάς!
· Με την δημιουργία του «τραμ» προκλήθηκε επιβάρυνση της ήδη επιβαρυμένης κυκλοφορίας της πρωτεύουσας εξ αιτίας του στενέματος των ήδη στενών δρόμων για το «στρώσιμο» των σιδηροτροχιών. Το ίδιο θα πάθει και ο ακόμη πιο στενόδρομος Πειραιάς, όταν δεχθεί την… ευλογία της επίσκεψης του τροχιόδρομου.
· Η κίνηση του «τραμ» είναι απελπιστικά αργή, και όπως ήδη έχει διαπιστωθεί, τα σενάρια περί «πρασίνου κύματος» και μείωσης του χρόνου των διαδρομών, έμειναν στα χαρτιά. Ήταν παραμύθια. Αντίθετα, το «τραμ» προκαλεί επιβραδύνσεις και στα άλλα επίγεια μέσα μαζικής μεταφοράς, στα λεωφορεία, στα τρόλεϊ, όπως και σε άλλα οχήματα.
· Συχνά γίνονται ατυχήματα στις διασταυρώσεις των δρόμων με τις ράγες και στην μη τήρηση της προτεραιότητας.
· Το «τραμ», που είναι δημιούργημα της κοινοπραξίας ΤΕΡΝΑ Α.Ε.- Impregilo SpA, σύμφωνα με το επίσημο πόρισμα της Επιθεώρησης Δημόσιας Διοίκησης, έχει, παρά τα ελλείμματά του, τετραπλασιάσει το προσωπικό του, προσθέτοντας, 500 άτομα, πολλά από τα οποία δεν διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα.
Και μια σύγκριση για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του σκανδάλου :
- Μεγάλη Βρετανία : Ετήσια επιβατική κίνηση του τραμ 35 εκατομμύρια άτομα σε ευρύ δίκτυο. Υπάλληλοι 630.
- Ελλάδα (Αθήνα) : Δίκτυο μόλις 26 χιλιομέτρων, ετήσια επιβατική κίνηση 10,1 εκατομμύρια άτομα. Υπάλληλοι πάνω από 630.
Μόνον κατά το εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2009, σκανδαλωδώς η ΤΡΑΜ Α.Ε. προσέλαβε 154 άτομα, παράτυπα, χωρίς διαγωνισμούς.
Κατά το διάστημα 2004 – 2009, η ΤΡΑΜ Α.Ε. προσέλαβε τρεις δικηγόρους με συμβάσεις αορίστου χρόνου και με μηνιαίες αποδοχές ύψους 3.500 και 2.000 ευρώ τη στιγμή που η Νομική Υπηρεσία του Οργανισμού απασχολούσε ήδη πέντε νομικούς.
Έτσι οι δικηγόροι του «ΤΡΑΜ» που εμείς καλύπτουμε τα ελλείμματα, έφθασαν αισίως τους 8 (οκτώ ).
Το όλον θέμα του «ΤΡΑΜ» πρέπει να απασχολήσει αμέσως τώρα, την κυβέρνηση, η οποία έχει υποχρέωση να πάρει αυστηρά μέτρα για να σταματήσει την κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος από ένα συγκοινωνιακό μέσον που, κακώς δημιουργήθηκε και παρουσιάζει μεγάλα λειτουργικά ελλείμματα, απότοκα κυρίως, των σκανδάλων και των ρουσφετιών, τα οποία επίσημα διερευνήθηκαν και αποκαλύφθηκαν.
Κλείνοντας, σημειώνω ότι το «τραμ» είναι χρήσιμο για μεγάλες διαδρομές εκτός των μεγαλουπόλεων, διότι οι μεγαλουπόλεις κυκλοφοριακά ασφυκτιούν και χρειάζονται ευέλικτα λεωφορεία ή και τρόλεϊ, μικρά κατά το δυνατόν, για να αναπνεύσουν.
